W naszej strefie klimatycznej bez ogrzewania ani rusz, pomimo, że pochłania ono sporą część naszych finansów. Gdy urządzamy nowe mieszkanie, lub chcemy zmienić swoją dotychczasową instalację grzewczą, to poza typem tego ogrzewania, obiektem przemyśleń automatycznie stają się także grzejniki. Oczywiście zamiast wieszać grzejnik pod oknem, możemy wykonać ogrzewanie podłogowe wodne lub elektryczne, jednakże nie zawsze mamy taką techniczną lub finansową możliwość, ponieważ takie ogrzewanie wymusza na nas wymianę podłóg. Poza przypadkami, kiedy możemy sobie zafundować ogrzewanie podłogowe, jest wiele możliwości wyboru, same grzejniki także mają wiele zalet.
[ad name=”gora”]
Oferta producentów, a tym samym sklepów jest dość duża, ale dzielą się na pewne grupy. Oferowane są bowiem grzejniki wodne: płytowe, konwektory, członowe i dekoracyjne oraz grzejniki elektryczne konwekcyjne i promiennikowe.
Pierwszą, dość popularną grupą są grzejniki wodne. Mając w domu ogrzewanie centralne z magistrali ciepłowniczej, albo ogrzewanie gazowe, czy też wiele innych instalacji polegających na posiadaniu kotła czy pieca i odbiorników połączonych z nimi siecią rurek wodnych, musimy mieć także grzejniki wodne. Całą istotą takich obiegów jest właśnie ogrzewanie wody w zamkniętym obiegu, wypełniającej grzejniki, które to ciepło oddają do pomieszczenia. Takie grzejniki wodne występują w różnych formach, różniących się wyglądem i powierzchnią grzewczą:
- grzejniki płytowe– to najpopularniejsze grzejniki, wykonywane ze stali, w wersji z ożebrowaniem konwekcyjnym i bez niego. Mogą pracować w instalacjach nisko- i wysokotemperaturowych, a ich temperatura jest zbliżona do temperatury wody płynącej w instalacji. Jeśli woda grzewcza ma temperaturę około 90°C, o grzejnik można się oparzyć, co jest niebezpieczne zwłaszcza dla dzieci. Grzejniki płytowe bez ożebrowania stosuje się głównie w pomieszczeniach, w których trzeba zachować czystość na wysokim poziomie, bo grzejniki takie są łatwe do mycia. Ich wadą jest to, że po wyłączeniu się kotła pod wpływem termostatu, ulegają szybkiemu wychłodzeniu. Mogą być jedno płytowe lub trzy i dwupłytowe, kiedy nie są ożebrowane. Natomiast nieco lepsze są te ożebrowane, ponieważ z nich ciepło jest uwalniane stopniowo.
- grzejniki konwektorowe– Oddają ciepło prawie wyłącznie przez konwekcję, dzięki czemu mają dużą moc grzewczą w stosunku do powierzchni, zajmują zatem niewiele miejsca. Mają też małą pojemność wodną, a im mniejsza jest pojemność wodna, tym szybciej urządzenie nagrzewa się i stygnie, mamy tu więc do czynienia z jeszcze szybszym wychładzaniem. Najszybciej ze wszystkich grzejników reagują na zmieniające się zapotrzebowanie na ciepło w pomieszczeniu, zwiększając lub zmniejszając moc grzania. Dzięki temu pomieszczenie nie jest przegrzewane, a my oszczędzamy na zużyciu paliwa, dlatego też konwektory są niezwykle popularne. Grzejniki konwektorowe są lekkie, dzięki czemu można je wieszać nawet na ścianach o niewielkiej wytrzymałości. Ich wygląd jest dość estetyczny, co pozwala na ich eksponowanie, bez oszpecania wnętrza. Nie są jednak pozbawione wad, problemem jest na przykład sposób rozprowadzania ciepłego powietrza w pomieszczeniu, które gromadzi się pod sufitem, a chłodniejsze z kolei przy podłodze. Poza tym jest je wyczyścić, co bywa trudne do zniesienia dla alergików. Wymiennik, gdzie przepływa gorąca woda, składa się bowiem z gęsto ułożonych płyt miedzianych lub stalowych.
- grzejniki ozdobne, rurowe o finezyjnych kształtach- są to różnego kształtu drabinki z rur miedzianych albo stalowych, stosowane także dość często. Nie tylko ogrzewają, ale też zdobią łazienki, można je również montować w nowoczesnych holach, przedpokojach, pralniach i pomieszczeniach gospodarczych. Poza funkcją grzania są świetnym miejscem do suszenia prania czy wilgotnych ręczników. Mają małą pojemność wodną i dzięki temu, małą bezwładność cieplną, jednak ich moc grzewcza jest zazwyczaj niewielka. Ich zaletą jest możliwość zamontowania dodatkowej grzałki elektrycznej, dzięki której grzejnik można włączyć poza sezonem grzewczym, po to, by suszyć także latem wilgotne ręczniki, a także dogrzewać pomieszczenie w chłodne dni wiosenne.
Kolejna grupa grzejników, służąca do innych instalacji grzewczych, gdzie nie ma obiegu wodnego, bądź ogrzewania punktowego bez zbiorczej instalacji, to grzejniki elektryczne. Do ogrzewania pomieszczeń w taki sposób produkuje się grzejniki konwekcyjne lub promiennikowe. Szybko się nagrzewają i równie szybko stygną, grzeją wtedy, gdy temperatura w pomieszczeniu spada poniżej wymaganej wartości. Zazwyczaj grzejniki elektryczne wyposażone są w termostat pokojowy, który steruje pracą urządzenia. Tu wyróżniamy w zasadzie dwie grupy:
- grzejniki konwekcyjne – mogą mieć różny kształt, wykończenie powierzchni oraz różnie rozwiązany wypływ ogrzanego powietrza: kratki wylotowe mogą być usytuowane na górze grzejnika, podobnie jak w grzejnikach wodnych albo z przodu. Są też dostępne w sklepach grzejniki z wygiętą do przodu górną krawędzią, dzięki której strumień powietrza wypływa do pomieszczenia od przodu. Jedynie grzejniki ze strumieniem powietrza skierowanym do góry muszą być montowane bezpośrednio pod parapetem. Elementem grzejnym jest w nich grzałka obudowana ułożonymi gęsto stalowymi płytkami, tzw. lamelami, którymi przepływa ogrzewane powietrze, to cała istota ich działania.
- ogrzewacze akumulacyjne. Są najtańsze w eksploatacji ze wszystkich grzejników elektrycznych. Ich głównym elementem jest bowiem blok akumulacyjny, który jest ogrzewany za pomocą grzałek elektrycznych w czasie, gdy energia jest wyceniana wg tańszej taryfy elektrycznej, a więc przede wszystkim w nocy. Zakumulowane ciepło ogrzewacze oddają w dzień, kiedy prąd kosztuje więcej, a to dzięki wmontowanym w środku cegłom szamotowym lub innym blokom kumulującym ciepło, co można porównać do działania pieca kaflowego. Ogrzewacze akumulacyjne oddają ciepło w sposób statyczny, czyli samoistny, lub dynamiczny, wymuszony wentylatorem. Mają wbudowany termostat, który reguluje pracę urządzenia.
Poza wyborem rodzaju grzejników, ważne są też miejsca gdzie je musimy zamontować, ponieważ efektywność ogrzewania w dużej mierze zależy od miejsca ich montażu. Najlepszym miejscem na grzejnik jest ściana zewnętrzna pod oknem. Grzejnik przeciwdziała wtedy powstawaniu zimnych prądów powietrza od okna. Jeżeli grzejnik zamontujemy na ścianie wewnętrznej, rozkład temperatury w pomieszczeniu będzie mniej korzystny i spowoduje nadmierne wychłodzenie w pobliżu i tak najchłodniejszych ścian zewnętrznych, jednak przy większej kubaturze pomieszczeń i tam muszą się znaleźć dodatkowe grzejniki. Grzejnik najczęściej montuje się pod parapetem, ale jeśli są to grzejniki wodne płytowe i elektryczne konwekcyjne, miejsce takie nie jest korzystne, bo parapet blokuje swobodny wypływ ogrzanego powietrza. Im większa jest szczelina między górnym brzegiem grzejnika a parapetem, tym więcej odda on ciepła wydawanego przez górną jego część. Parapet nad grzejnikiem konwektorowym nie stwarza takiego problemu, ukierunkowuje on ogrzane powietrze tak, żeby wpływało do pomieszczenia.
Często chcemy jakoś zabudować swoje grzejniki, aby nie psuły estetyki pomieszczenia, ale należy to zrobić w odpowiedni sposób. Powierzchni grzejników płytowych nie powinno się zasłaniać, bo to znacząco obniża ich sprawność, a nam koszty ogrzania mieszkania. Nawet zasłony lub gęste firanki ukrywające grzejnik powodują znaczny spadek jego mocy, jeśli są długie i z bardzo gęstego materiału, zmniejszenie mocy może sięgać nawet 30%. Dlatego należy na zimę mieć wersję skróconą tkanin do ozdabiania i zasłaniania okien. Same obudowy powinny mieć konstrukcję ażurową, z cienkich listewek czy prętów. Może to być coś na kształt drewnianych, ogrodowych pergoli, albo osłony z metaloplastyki, kute na zamówienie czy osłony z grubej, kolorowej pleksy, z dużą ilością okrągłych otworów.